Wanneer komt een mol boven de grond?

Heb je molshopen in je gazon ontdekt? Dan is de kans groot dat je te maken hebt met een mol die zijn ondergrondse territorium aan het uitbreiden is. Een enkele mol kan in korte tijd flinke schade aanrichten. Gangenstelsels zorgen voor verzakkingen en vernielen wortels van gras en planten. Daarnaast ziet je tuin er hobbelig en rommelig uit.

In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over de levenswijze van mollen. We leggen je uit wanneer mollen boven de grond komen, waarom ze dat doen, hoe je ze kunt herkennen. Daarnaast ontdek je wat je kunt doen om mollen te bestrijden én voorkomen.

Wil je direct aan de slag met het bestrijden of verjagen van mollen? In onze webshop vind je verschillende middelen tegen mollen.

Wat is een mol?

Een mol (Talpa europaea) is een zoogdier dat is aangepast aan een volledig ondergronds bestaan. Mollen hebben een cilindervormig lichaam, een korte staart en grote, krachtige graafpoten aan de voorkant. Hun vacht is fluweelzacht, zwart of donkergrijs van kleur. Mollen hebben een gladde vacht waarmee ze soepel door de ondergrondse tunnels kunnen bewegen.

Vaak wordt gedacht dat mollen blind zijn, maar dat klopt niet helemaal. Mollen hebben kleine ogen waarmee ze licht en donker kunnen onderscheiden. Het gehoor en reuk zijn hun belangrijkste zintuigen. De sterke reukzin helpt bij het lokaliseren van wormen en larven in de bodem.

Waarom zitten mollen in de tuin?

Mollen kiezen hun leefomgeving zorgvuldig uit. Als je last hebt van mollen, dan komt dit meestal omdat de leefomstandigheden gunstig zijn. De belangrijkste redenen wat er mollen in je tuin zitten zijn:

• Voedselrijke grond. Tuingrond bevat vaak veel regenwormen, larven en andere bodemdieren waar mollen dol op zijn. Goed onderhouden tuinen met compost en bemesting trekken veel prooidieren aan.
• Bodemstructuur. Mollen houden van losse, vochtige grond. Kleigrond of zandgrond is ideaal omdat het makkelijker te graven is dan harde, verdichte grond.
• Vochtige omstandigheden. Mollen houden van vochtige grond omdat daar meer wormen leven en omdat het graven gemakkelijker gaat. Tuinen die vaak worden besproeid, zijn ideaal voor mollen.
• Weinig verstoring. Mollen houden ervan om ongestoord hun gang te gaan.
  Goede drainage. Tuinen zonder diepe wortels of obstakels zijn voor mollen ideaal om zich makkelijk door te kunnen verplaatsen.

Mollen zijn solitair en zeer territoriaal. Zodra één mol verdwijnt, zal er vaak snel een andere zijn plaats innemen. Daarom is het belangrijk om niet alleen te reageren op schade, maar ook maatregelen te nemen om nieuwe mollen uit de tuin te verjagen.

Hoe weet je dat er mollen actief zijn?

Het herkennen van mollenactiviteit in je tuin is meestal niet moeilijk. In veel gevallen laten de plaagdieren duidelijke sporen achter. Een aantal duidelijke tekenen waaraan je mollen kunt herkennen zijn:

• Molshopen. Deze ronde heuveltjes van opgehoopte aarde verschijnen ineens op willekeurige plekken in het gezin. Kenmerkend is dat deze hopen aarde geen zichtbare opening hebben. Dit komt omdat de mol de waarde omhoog geduwd vanuit de tunnels en vervolgens de gang weer afsluit.
• Instabiele grond. Verzakkingen wijzen vaak op mollenactiviteit. Wanneer je over het gazon loopt en de grond voelt springerig aan of zakt zelfs weg, is dit vaak een teken op ondiepe gangen onder het grasoppervlak.
• Plantensterfte en kale plekken. Door het graven van tunnels worden plantenwortels beschadigd of komen ze los van de grond. Hierdoor ontstaan kale plekken in het gazon of verwelken planten zonder duidelijke andere oorzaak.
• Geen zichtbare ingangen. In tegenstelling tot woelratten graven mollen geen zichtbare openingen. Het gangenstelsel van een mol blijft volledig ondergronds verborgen.

Wanneer zijn mollen actief?

Mollen hebben een heel bijzonder activiteitenpatroon. Deze wijkt sterk af van de meeste andere dieren omdat ze geen duidelijk dag- of nachtritme volgen. In plaats daarvan leven mollen volgens een unieke cyclus. Ze zijn ongeveer vier uur actief, gevolgd door vier uur rust. Dit patroon herhaalt zich de hele dag en nacht door.

Door deze leefwijze ontstaan er drie piekmomenten van activiteit. Deze vallen meestal in de vroege ochtenduren, rond het middaguur en aan het begin van de avond. Voor mollen maakt het geen verschil of het licht of donker is. Ze kunnen op elk willekeurig moment van de dag actief zijn.

In welke maanden is de meeste molactiviteit?

Mollen zijn jaarrond actief. Desalniettemin zijn er een aantal duidelijke piekmomenten te onderscheiden.

Voorjaar (februari t/m april)

In deze periode verlaten mannetjes hun eigen territorium om op zoek te gaan naar vrouwtjes. Dit leidt tot extra veel graafactiviteit omdat ze nieuwe gangen moeten aanleggen. Het is daarom de tijd van het jaar waarin je de meeste molshopen in je tuin zult aantreffen.

Zomer (juni t/m augustus)

Tijdens droge periodes trekken mollen zich dieper terug in de grond om vocht en voedsel te vinden. Ze blijven wel actief, maar hun activiteit is veel minder zichtbaar aan de oppervlakte.

Najaar (september t/m november)

Bij regenachtig weer komen wormen dichter bij het oppervlak. Mollen volgen hun prooi en graven daarom extra jachtgangen in de bovenste grondlagen.

Winter (december t/m januari)

Mollen houden echter geen winterslaap en blijven het hele jaar door actief. Wanneer de grond bevriest, graven ze gewoon dieper om voedsel te blijven vinden.

Hoe diep graaft een mol en hoe ziet zijn gangenstelsel eruit?

Het gangenstelsel van een mol is een complex ondergronds tunnelnetwerk dat zorgvuldig is aangelegd. De diepe hoofdgangen vormen de ruggengraat van het systeem. Deze kunnen tot wel 1,5 à 2 meter onder de grond lopen. Hier bevinden zich de belangrijkste leefruimtes van de mol. De jongen worden hier grootgebracht en hier bevinden zich de rustplaatsen.

Ondiepe jachtgangen liggen daarentegen slechts enkele centimeters onder het grasoppervlak. Dit netwerk van tunnels dient voor de jacht op voedsel. Hier vangen mollen de wormen, larven en andere bodemdieren die zich in de bovenste grondlaag bevinden.

Molshopen ontstaan wanneer de mol overtollige aarde uit de diepere gangen naar boven duwt. Deze karakteristieke heuveltjes zijn dus eigenlijk afvalhopen van het graafproces.

Waarom komt een mol soms boven de grond?

Waarom komt een mol soms boven de grond?

Mollen komen zeer zelden boven de grond. Dit komt doordat hun levenswijze volledig is aangepast aan het ondergrondse leven. Wanneer je toch een mol boven de grond aantreft, is er meestal sprake van een noodsituatie of bijzondere omstandigheid.

• Overstroming van tunnels. Bij zware regenval of overstroming kunnen hun gangen vollopen met water, waardoor ze gedwongen worden naar boven te vluchten. Mollen kunnen niet goed zwemmen. Hierdoor is overstroming een levensbedreigende situatie.
• Verdwaald of uitgeput. Een verzwakte of desoriënteerde mol kan zich vergissen en boven de grond terechtkomen. Dit komt voornamelijk voor bij jonge mollen.
• Paarseizoen. In het voorjaar gaan mannetjes op zoek naar een nieuw territorium. Ze moeten hierdoor afstanden afleggen om een nieuw geschikt gebied te bereiken. Een mol kan dan bovengronds verschijnen als hij geen doorgang meer heeft in zijn gangenstelsel.
• Verstoring. Graafwerkzaamheden, trillingen of andere bodemingrepen kunnen mollen dwingen hun tunnels te verlaten.

Hoe kun je mollen uit de tuin verjagen?

Het verjagen van mollen uit de tuin vereist wat geduld en doorzettingsvermogen. Mollen zijn namelijk zeer vasthoudend aan hun territorium.

De meest effectieve methode is het verstoren van hun leefomgeving door regelmatig trillingen in de grond te maken. Dit kun je doen door dagelijks over het gazon te lopen of een grasmaaier te gebruiken. Daarnaast kun je ook gebruikmaken van een mollenverjager die vibraties in de grond veroorzaakt.

Sterke geuren kunnen ook helpen bij het verjagen. Mollen beschikken namelijk over een zeer goede reukzin en houden niet van bepaalde geuren. Zo kun je bijvoorbeeld sterk ruikende planten zoals nieskruid, kruidbladwolfsmelk, wilde knoflook en narcissen in de tuin plaatsen om mollen op een natuurlijke manier te verjagen.

Hoe kun je mollen in de tuin bestrijden?

Wil je de mol permanent bestrijden? Er zijn verschillende manieren om mollen in de tuin te bestrijden.

Mollenklemmen zijn een effectieve maar fatale oplossing. Deze mechanische vallen zijn speciaal ontworpen om mollen snel en efficiënt te doden wanneer ze door hun tunnels bewegen. Een mollenklem kan strategisch worden geplaatst in een actieve gang waar de mol regelmatig doorheen loopt. Het is belangrijk om de mollenklem dagelijks te controleren.

Een mollenkoker is een diervriendelijk alternatief om de mol levend te vangen. Deze vangkooien zijn uitgerust met terugslagkleppen die voorkomen dat de mol kan ontsnappen. Na het vangen kun je de mol vrijlaten in een geschikt natuurgebied. Het is aanbevolen om dit te doen op enkele kilometers afstand, om te voorkomen dat de mol zijn weg weer terugvindt.

Hoe herstel je het gazon na mollenactiviteit?

Mollen kunnen behoorlijk wat schade aanrichten aan een gazon door hun gangen en molshopen. Wanneer de mol eindelijk verdwenen is, wil je natuurlijk zo snel mogelijk je gazon herstellen.

Begin met het afvlakken van alle molshopen met een schep of hark. Dit gaat het makkelijkst als de grond droog is. Zorg ervoor dat de aarde gelijkmatig wordt verdeeld over het gazon. Druk de grond vervolgens goed aan met een tuinroller, schep of met je voeten. Zo voorkom je dat er holle plekken blijven bestaan die later alsnog kunnen doorzakken.

Kale plekken waar het gras is weggevallen kun je herstellen door nieuw graszaad in te zaaien of kleine stukjes graszoden te plaatsen. Voor het beste resultaat kun je bodemverbeteraars gebruiken die de grond voeden en de groei stimuleren.

Hoe kun je mollen voorkomen?

Het voorkomen van mollen in je tuin vereist een strategische aanpak waarbij je hun leefomgeving minder aantrekkelijk maakt. De onderstaande tips kunnen je helpen om te voorkomen dat mollen zich in jouw tuin gaan vestigen.

• Beperk de voedselvoorraad. Mollen komen vooral op voedsel af, dus minder wormen en larven betekent minder mollen. Beperk het gebruik van organische mest en compost die wormen aantrekken. Laat bladeren niet te lang liggen en vermijd overmatig bewatering van het gazon.
• Pas de grondstructuur aan. Mollen geven de voorkeur aan zachte, gemakkelijk te graven grond. Door de grond te verdichten met een tuinroller of door regelmatig te maaien zonder grasopvang, maak je het graven moeilijker. Ook het toevoegen van klei aan zeer zanderige grond kan helpen.
• Plaats mollenwerende planten. Plaats sterk ruikende planten in de tuin waar mollen niet van houden. Planten zoals keizerskroon, kruisbladwolfsmelk en narcissen hebben een sterke geur waar mollen niet van houden.
• Verbeter de drainage. Goed gedraineerde grond bevat minder wormen en is minder aantrekkelijk voor mollen.
• Plaats fysieke barrières. Gebruik mollengaas om mollen te weren. Mollengaas kan horizontaal onder het gazon worden gelegd op 20 centimeter diepte. Je kunt het ook verticaal plaatsen langs gazonranden tot 60 centimeter diep. Zorg voor overlap tussen gaasstroken om gaten te voorkomen.
• Onderhoud je gazon goed. Maai regelmatig en houd het gras kort. Dit maakt de omgeving minder aantrekkelijk voor wormen. Hark molshopen direct plat om gangen te verstoren. Controleer regelmatig op verse heuveltjes of zachte plekken.