Heb je last van slakken? Slakken kunnen veel overlast veroorzaken in de tuin. Hierbij kunnen ze in korte tijd enorme schade toebrengen aan planten en gewassen. Bij een slakkenplaag is het belangrijk om snel in actie te komen. Zo voorkom je dat ze zich voortplanten en nog meer schade toebrengen.
In dit artikel leggen we precies uit wat slakken zijn en hoe je de aanwezigheid kunt herkennen. Vervolgens geven we concrete stappen die je kunt ondernemen om slakken te bestrijden. We sluiten af met een aantal praktische tips die je kunt toepassen om een slakkenplaag te voorkomen.
Wil je zelf aan de slag met het bestrijden van slakken? In onze webshop vind je vrijwel alles wat je nodig hebt tegen slakken.
Wat zijn slakken?
Slakken (Gastropoda) zijn een klasse in de stam van de weekdieren (Mollusca). Slakken bewegen zich voort door het samentrekken van de gespierde voeten. Hierdoor worden ze ook wel buikpotigen genoemd. Bij het voortbewegen laten ze een slijmerige laag achter.
Kenmerkend aan slakken is dat ze hermafrodiet zijn. Dit betekent dat een slak zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtsorganen heeft. Hierdoor kan elke slak eitjes leggen, waardoor het aantal slakken in een razendsnel tempo kan toenemen. Een slak kan per keer tot wel 100 eitjes leggen. De meeste slakkensoorten worden ongeveer één jaar oud.
Welke soorten slakken zijn er?
In totaal zijn er tussen de 60.000 en 75.000 soorten slakken beschreven. Grofweg kunnen deze slakkensoorten worden ingedeeld in twee groepen, namelijk: naaktslakken en huisjesslakken.
Huisjesslakken
Huisjesslakken worden gekenmerkt door de spiraalvormige schelp (slakkenhuis) die ze op hun rug dragen. De schelp van een huisjeslak bestaat uit voornamelijk uit kalk (calciumcarbonaat) en is hierdoor erg kwetsbaar.
Het slakkenhuis dient als bescherming tegen vijanden en uitdroging. Ze kunnen zich in hun huisje terugtrekken wanneer ze zich bedreigd voelen of wanneer de omgeving te droog is. Het huisje groeit mee met de slak, omdat het deel uitmaakt van hun lichaam.
Huisjesslakken leven meestal in vochtige omgevingen en voeden zich voornamelijk met planten, schimmels en rottend organisch materiaal. Ze kunnen in tuinen een plaag vormen doordat ze jonge planten en bladeren aanvreten.
Naaktslakken
Naaktslakken hebben in tegenstelling tot andere slakkensoorten geen slakkenhuis. Hierdoor zijn naaktslakken erg gevoelig voor uitdroging. Ze overleven daarom het best in vochtige, schaduwrijke omgevingen zoals tuinen, bossen en onder stenen. Naaktslakken voeden zich voornamelijk met planten, schimmels en rottend materiaal.
Om te overleven zijn naaktslakken afhankelijk van de slijmproductie. Het slijm voorkomt uitdroging en helpt om soepel te kunnen bewegen. Bij het verplaatsen laten naaktslakken slijmsporen achter. Dit verraadt vaak de route waar ze zijn geweest.
Hoe herken je een slakkenplaag?
Slakken zijn voornamelijk actief in de lente in de zomer. In principe kunnen slakken het hele jaar voorkomen. Van maart t/m september zijn de plaagdieren het meest actief. Slakken hebben de voorkeur aan vochtige omgevingen. Hierdoor komen ze vaak tevoorschijn na de regen of in de ochtend of avond wanneer het vochtig is.
Er zijn verschillende signalen waaraan je de aanwezigheid van slakken kunt herkennen.
Gaten in de bladeren
Slakken voeden zich voornamelijk met plantaardig materiaal. Daardoor eten ze vaak aan bladeren, stengels en vruchten. Vooral jonge planten en sappige bladeren hebben hierbij de voorkeur. Dit leidt tot gaten in de bladeren.
Slijmsporen
Wanneer slakken zich voortbewegen laten ze slijmsporen achter op de plekken waar ze kruipen. Deze sporen zien eruit als zilverachtige, glanzende strepen en zijn vaak te vinden op de grond, bladeren, muren of tuinmeubilair. Slijmsporen zijn meestal te zien na een vochtige nacht.
Aangevreten groenten en fruit
In moestuinen zijn slakken een bekend probleem. Ze vreten aan groenten zoals sla, kool, courgette en tomaten. Daarnaast kan ook aangevreten fruit, zoals aardbeien of appels, wijzen op een slakkenplaag.
Eitjes op de bodem
In de lengte en de herfst leggen de meeste slakken eitjes. Vaak is het dan vochtig en de temperaturen mild. Slakken leggen eitjes in clusters in vochtige grond, vaak onder bladeren, stenen of andere beschutte plekken. De eitjes zijn klein, rond en doorzichtig tot wit van kleur. Een grote hoeveelheid eitjes kan wijzen op een groeiende slakkenpopulatie.
Beschadigde bloemen of planten
Slakken vreten niet alleen aan bladeren en vruchten. Ook bloeiende planten kunnen het slachtoffer worden van een slakkenplaag. De schade die veroorzaakt wordt door slakken is vaak te herkennen door aangevreten koppen en stelen.
Waar komen slakken op af?
Slakken worden aangetrokken door verschillende factoren in de omgeving. Het belangrijkste zijn vocht, voedsel en beschutting.
Overdag laten de slakken zich niet vaak zien. Ze verschuilen zich dan vaak op vochtige en schaduwrijke plekken. Hierdoor zijn ze beschermd tegen zonlicht en uitdroging.
Er zijn verschillende plekken waar slakken zich kunnen verstoppen, waaronder:
- Onder bladeren en plantenresten
- Onder stenen, houtblokken en bloempotten
- In spleten en kieren van muren
- In de grond en composthopen
- In bodembedekkers en struiken
Zijn slakken gevaarlijk?
Slakken zijn over het algemeen niet gevaarlijk voor mensen. Voor huisdieren kunnen slakken wel een risico vormen op de gezondheid. Dit geldt met name voor honden en katten. Slakken kunnen dragers zijn van parasieten. Deze kunnen worden overgedragen op huisdieren wanneer ze worden ingeslikt of in aanraking komen met het slakkenslijm. Dit kan leiden tot worminfecties die zich in de darmen van honden en katten kunnen ontwikkelen.
Welke schade veroorzaken slakken?
Slakken kunnen veel schade veroorzaken. Met name in tuinen, moestuinen, kassen en bloembakken kan enorme schade ontstaan als gevolg van een slakkenplaag. De schade ontstaat voornamelijk door het vraatzuchtige eetgedrag. Slakken voeden zich onder andere met planten, groente en fruit. Ze vreten hierbij aan stengels, wortels en knoppen. Hierdoor kan de groei van de planten en gewassen ernstig worden verstoord.
De vraatschade richt vooral cosmetische schade aan. De gaten in de bladeren en slijmsporen zien er doorgaans onaangenaam uit. Daarnaast kunnen gewassen ook worden aangetast door de overdracht van bacteriën, schimmels en virussen waardoor planten ziek kunnen worden en uiteindelijk zelfs kunnen sterven.
Wat kun je doen tegen slakken?
Een slakkenplaag kan erg vervelend zijn. Slakken kunnen gevaarlijk zijn voor huisdieren en schade aanrichten in de tuin. Daarom is het belangrijk om snel actie te ondernemen. Zo kun je voorkomen dat de slakkenplaag zich verder verspreidt.
Er zijn verschillende methoden om slakken te bestrijden in huis of in de tuin te bestrijden. De bestrijdingsmethode die je het beste kunt kiezen is afhankelijk van de situatie en je persoonlijke voorkeur.
Slakken barrière
Om te voorkomen dat slakken bij planten en gewassen kunnen komen, kun je een barrière tegen slakken opwerpen. Er zijn verschillende manieren om een barrière aan te leggen. Natuurlijke producten zijn fijngemalen eierschalen, rijnzand, zaagsel of houtsnippers. Deze materialen vormen ruwe en scherpe barrières waar slakken niet graag overheen kruipen vanwege hun zachte lichamen.
Er kan ook kopertape worden gebruikt om slakken op afstand te houden. Als slakken in aanraking komen met koper krijgen ze een statische schok. Dit vinden ze niet prettig. Hierdoor zullen ze niet proberen om over de koper heen te kruipen.
Boomlijmband
Boomlijmband vormt een barrière die rond de stam van een boom kan worden aangebracht. Dit zorgt ervoor dat kruipende insecten, zoals mieren, rupsen en luizen, niet omhoog kunnen klimmen. Boomlijmband kan ook worden ingezet om te voorkomen dat slakken langs de stam omhoog kunnen klimmen om de bladeren, bloemen en vruchten te bereiken.
Boomlijmband is een plakkerige, chemische of natuurlijke barrière die rond de stam van een boom wordt aangebracht om kruipende insecten en ongedierte te weren. Het voorkomt dat insecten, zoals mieren, luizen en rupsen, langs de stam omhoog klimmen om bladeren, bloemen of vruchten te bereiken. De lijm is plakkerig genoeg om de insecten vast te houden, waardoor ze niet verder kunnen kruipen.
Slakkenval
Een slakkenval is een methode om slakken te vangen. Afhankelijk van het model kan een slakkenval zowel in huis als in de tuin worden ingezet. Een vallenval werkt doorgaans met speciaal lokstof. Deze heeft een aantrekkelijke werking op slakken. Dit zorgt ervoor dat slakken de val in kruipen en vervolgens er niet meer uit kunnen.
Slakkenkorrels
Slakkenkorrels is een bestrijdingsmethode die speciaal is ontwikkeld om slakken te bestrijden. Deze korrels bevatten stoffen die slakken aantrekken en vervolgens doden nadat ze ervan hebben gegeten. Slakkenkorrels worden vaak gebruikt in tuinen en moestuinen om planten en gewassen te beschermen.
Slakkenkorrels kunnen verschillende werkzame stoffen bevatten, waaronder: metaldehyde en ijzerfosfaat. Metaldehyde werkt doorgaans erg snel maar is ook giftig voor huisdieren en volgens. Slakkenkorrels op basis van ijzerfosfaat zorgt ervoor dat de eetlust van slakken vermindert. Hierdoor trekken ze zich terug naar hun schuilplaats waar ze uiteindelijk sterven. IJzerfosfaat is geschikt voor biologische tuinen en veiliger in de buurt van (huis)dieren.
Aaltjes tegen slakken
Aaltjes (nematoden) zijn microscopisch kleine rondwormen die in de bodem leven. Sommige aaltjes zijn nuttig en worden gebruikt als natuurlijke bestrijding tegen plaagdieren. Aaltjes kunnen ook worden ingezet tegen naaktslakken. De parasitaire wormen dringen de naaktslak binnen. Vervolgens scheiden ze een bacterie uit die de naaktslak binnen enkele dagen doodt.
Hoe kun je slakken voorkomen?
Voor een effectieve bestrijding van slakken is het belangrijk om aanvullend een aantal preventieve maatregelen te nemen. Anders zitten de slakken een mum van tijd weer in je tuin. De onderstaande tips kun je direct toepassen om een slakkenplaag te voorkomen.
- Stimuleer de aanwezigheid van vogels, egels en paden. Dit zijn de natuurlijke vijanden van slakken.
- Houdt de grond zo droog mogelijk. Sproei bij voorkeur water in de ochtend in plaats van de avond.
- Plant inheemse planten waar slakken niet van houden, zoals: akelei, vingerhoedskruid, geraniums, helleborus, varens, klimop en kruiden (tijm, rozemarijn, salie, bieslook).
- Maak een barrière van natuurlijke materialen zoals fijnzand en houtsnippers om slakken op afstand te houden.Haal vochtig tuinafval uit te tuin om te voorkomen dat slakken daaronder kunnen schuilen.
- Plaats tochtstrips rondom deuren en ramen om te voorkomen dat slakken in huis kunnen komen.
Heb je vragen over het herkennen, bestrijden of voorkomen van slakken? Neem gerust contact op met onze klantenservice. Onze bestrijdingsexperts helpen je graag verder.
